Tin tức & hoạt động

Sau khi cân nhắc thận trọng, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý tăng giá bán điện bình quân năm 2011 lên 15,28% so với năm 2010. Giá điện sẽ tăng từ 1.058 đồng/KWh lên 1.220 đồng/KWh và được thực hiện từ ngày 1/3/2011. Vì rất nhiều lý do, giá điện không thể không điều chỉnh…

 Giá điện Việt Nam thấp nhất Đông Nam Á

 Theo tính toán của Bộ Công thương thì trong năm 2010, giá điện bình quân của Việt Nam chỉ đạt hơn 1.000 đồng/KWh. Nếu theo tỷ giá đầu năm 2010 thì bằng 5,3 cent/KWh. Nhưng theo tỷ giá vừa được Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh thì giá điện hiện chỉ còn khoảng hơn 4 cent/kWh. Từ đầu năm 2010, giá điện của Việt Nam thấp nhất khu vực Đông Nam Á. Trong những năm 2000 - 2010, còn phải trợ giá cho người sử dụng điện sinh hoạt từ 100 KWh đầu trở xuống (thấp hơn giá thành 30% - 40%) chiếm 69,01% tổng lượng điện sinh hoạt, chiếm 27,9% tổng lượng điện thương phẩm. Ngành điện lỗ nặng là điều ai cũng biết.

 Theo nhiều chuyên gia kinh tế, giá điện rẻ, đương nhiên các doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài được hưởng lợi. Giá đầu vào là điện quá thấp đã tạo điều kiện cho không ít doanh nghiệp nước ngoài thu được những khoản lợi nhuận không hề nhỏ. Tất nhiên, lâu nay, giá điện cũng được coi là một lợi thế cạnh tranh để thu hút các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trong những ngành sử dụng nhiều điện như xi măng, thép cũng tận dụng lợi thế đó để sản xuất gia công xuất khẩu.

 Tuy nhiên, hiển nhiên là giá điện rẻ thì ngành điện phải chịu lỗ, và đáng quan tâm hơn, là không thu hút được vốn đầu tư vào sản xuất điện, dẫn đến thiếu điện. Theo thời gian, giá điện rẻ sẽ kích thích việc sử dụng điện, thậm chí sử dụng lãng phí, làm cho tốc độ tăng phụ tải điện mỗi năm một cao lên, còn việc tăng nguồn điện để cân đối cung - cầu thì ngày một kém đi do không thu hút được đầu tư. Hệ quả tất yếu là nguy cơ thiếu điện sẽ ngày càng gay gắt.

 Tác dụng kép của điều chỉnh giá điện

 Bà Trần Thị Hường, Giám đốc Sở Công thương Bà Rịa - Vũng Tàu, địa phương có số dự án đầu tư thép lớn nhất cả nước, trong đó có những dự án FDI lớn, cho rằng: “Doanh nghiệp nào cũng thụ hưởng như vậy, theo chế độ ưu đãi của Nhà nước. Giá điện mình còn rẻ thì người ta sẽ được hưởng lợi và đương nhiên là phải điều chỉnh. Nhưng điều chỉnh mà vẫn phải đảm bảo thu hút FDI vào được. Chúng tôi cũng đang yêu cầu doanh nghiệp tiết giảm việc sử dụng điện năng đến mức thấp nhất. Tuy vậy, việc tăng giá điện ở mức 15,28% sẽ tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất của doanh nghiệp…”

 Tăng giá điện đương nhiên sẽ tạo sức ép không nhỏ đến các doanh nghiệp. Điều cần nhấn mạnh ở đây là sức ép đó sẽ tạo ra một thực tế đòi hỏi các doanh nghiệp phải tính toán kỹ hơn đến bài toán đầu tư để ngừng sử dụng những thiết bị cũ kỹ, lạc hậu, sử dụng lãng phí điện năng, nhằm hạn chế tình trạng giá thành bị đội lên. Ông Nguyễn Mậu Chi, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần bia Huế cho biết: “Chúng tôi đẩy mạnh các giải pháp tiết kiệm điện từ nhiều năm nay. Hiện tại chúng tôi có hai nhà máy, một nhà máy cũ hoạt động hơn 20 năm và chúng tôi đang tận dụng nốt những ngày cuối cùng. Một nhà máy mới được đầu tư theo công nghệ hiện đại bậc nhất thế giới để có thể cho ra những sản phẩm chất lượng và tiết kiệm điện năng.”

 Trước quyết định tăng giá điện, ông Trần Hữu Tuân, Trưởng phòng kỹ thuật, Công ty xi măng LuksVina tỉnh Thừa Thiên - Huế, doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, cho biết doanh nghiệp đã bàn bạc về phương án ứng phó với việc tăng giá điện: “Hiện tại mỗi tấn xi măng chúng tôi sử dụng hết 95 - 100KWh, có thể thấy sản lượng điện chúng tôi tiêu thụ mỗi tháng là rất lớn. Khi giá tăng thì chúng tôi phải bàn phương án tiết kiệm điện năng và sắp xếp lại sản xuất. Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài sẽ phải tính toán kỹ hơn phương án đầu tư. Phải làm nhà máy càng lớn, càng hiện đại thì tiêu thụ than và điện mới nhỏ lại”.

 Ông Phạm Chí Cường, Chủ tịch Hiệp hội thép Việt Nam thông báo: Thực chất các doanh nghiệp trong ngành thép cũng đã đưa vấn đề điều chỉnh giá điện theo lộ trình vào trong kế hoạch sản xuất kinh doanh của mình để kịp thời có giải pháp ứng phó phù hợp. Bởi vậy, việc tăng giá điện ngoài mục tiêu cơ bản là tiến tới đảm bảo cân đối nguồn vốn cho sản xuất điện, thì còn là một tác nhân ảnh hưởng tới quyết định đầu tư của doanh nghiệp theo hướng chọn lọc hơn, giảm những dự án đầu tư sử dụng năng lượng không hiệu quả bằng thiết bị cũ, lạc hậu. Ông Phạm Chí Cường cho rằng: “Ngành điện và Chính phủ đã tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng. Còn ngành thép thì phải cố gắng tự cân đối, thay thế thiết bị... Chúng tôi hy vọng rằng, với việc tính đúng, tính đủ chi phí của ngành điện lên giá điện thì doanh nghiệp thép nào còn đang sử dụng công nghệ lạc hậu sẽ phải bán nó đi”.

 Có thể hiểu việc tăng giá điện là cần thiết nhằm điều chỉnh phù hợp với thị trường, mặt khác có thêm nguồn vốn đầu tư cho ngành điện. Nếu không tăng giá sẽ không khuyến khích đầu tư và điện có thể sẽ thiếu trầm trọng trong tương lai. Phương án này cũng đồng thời để đảm bảo ngành điện không quá khó khăn, ảnh hưởng đến khả năng khắc phục tình trạng thiếu điện trong dài hạn, đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp và người dân phải tiết kiệm hơn trong việc sử dụng điện năng. Việc tăng giá điện có thể đạt được các mục tiêu này chưa và sau khi tăng giá điện liệu có còn tình trạng thiếu điện? Đó là nội dung chúng tôi sẽ tiếp tục đề cập trong số báo tiếp theo./.

Thu Thùy

Nguồn: Báo Tiếng nói Việt Nam